Do majątku wspólnego wchodzi w zasadzie „wszystko” czego nie można zakwalifikować, na podstawie przepisów, jako majątku osobistego. Jakie problemy z klasyfikacją mogą pojawić się w przypadku zarobków każdego z małżonków? Wynagrodzenie za pracę jako majątek wspólny. A co z wierzytelnością o wynagrodzenie?
Majątek wspólny
Zgodnie z art. 31 k.r.o., do majątku wspólnego zalicza się przedmioty nabyte w trakcie trwania wspólności majątkowe, niezależnie od tego czy nabycia dokonał jeden, czy oboje małżonkowie, w szczególności:
- pobrane wynagrodzenie za pracę i dochody z innej działalności zarobkowej każdego z małżonków
- dochody uzyskane zarówno z majątku wspólnego, jak i majątku osobistego każdego z małżonków
- środki zgromadzone na rachunku otwartego lub pracowniczego funduszu emerytalnego
- kwoty składek zaewidencjonowanych na subkoncie ZUS
Majątek osobisty
Katalog składników należących do majątku osobistego jest zamknięty. Oznacza to, że nie można w sposób rozszerzający interpretować przepisów określających te składniki.
Z listą składników zasilających majątek osobisty można zapoznać się tutaj.
O przynależności do konkretnych mas majątkowych przedmiotów nabytych w drodze dziedziczenia, zapisu, darowizny i dożywocia można przeczytać tutaj.
Ze szczegółami dotyczącymi klasyfikacji odszkodowania z tytułu uszkodzenia ciała, zadośćuczynienia za krzywdę oraz renty z tytułu całkowitej utraty zdolności do pracy zarobkowej można zapoznać się tutaj.
Wynagrodzenie za pracę i dochody z działalności – majątek wspólny
Zgodnie z powyższym wyliczeniem, do majątku wspólnego wejdzie pobrane wynagrodzenie za pracę oraz dochody z innej działalności zarobkowej. Przy czym nie chodzi tylko o wynagrodzenie uzyskane z tytułu pracy na podstawie umowy o pracę. Chodzi o każdy dochód uzyskany za świadczoną pracę, w tym na podstawie umowy o dzieło, zlecenia, o świadczenie usług, powołania czy też mianowania.
Czy chodzi tylko o wynagrodzenie zasadnicze?
Do majątku wspólnego zaliczane jest nie tylko wynagrodzenie zasadnicze, ale także dodatkowe składniki jakie uzyskuje „pracownik”, w tym:
- premie
- nagrody np. jubileuszowe, pracownicze i in. (ale już nie nagrody za osobiste osiągnięcia małżonka)
- dodatki
- wynagrodzenie za czas urlopu wypoczynkowego
- zasiłek wychowawczy
- świadczenia z tytułu niezdolności do pracy
- ekwiwalent za niewykorzystany urlop
- odszkodowanie za niezgodne z prawem rozwiązanie stosunku pracy
- bezzwrotne świadczenia z funduszów zakładowych
- odprawy rentowe, emerytalne i pośmiertne
Jak traktować emeryturę, czy rentę inwalidzką?
Zarówno emerytura, jak i renta inwalidzka, stypendia, ale także inne świadczenia przyznawane na podstawie przepisów o ubezpieczeniu społecznym, traktować należy w taki sam sposób jak wynagrodzenie za pracę. Co oznacza, że takie świadczenia wchodzą do majątku wspólnego małżonków.
Od którego momentu wynagrodzenie, dochody i inne świadczenia wchodzą do majątku wspólnego?
Dopiero w momencie „pobrania” wynagrodzenia (i in.) wejdzie ono do majątku wspólnego. Bez znaczenia jest za jaki okres wypłacane jest wynagrodzenie, kluczowe bowiem jest ustalenie daty dokonania jego wypłaty. Co oznacza, że jeśli małżonkowi wypłacono wynagrodzenie za pracę wykonywaną przed datą powstania wspólności, ale wypłata nastąpiła już po jej powstaniu, zasili ono majątek wspólny małżonków. Oznacza to także, że jeśli praca wykonywana była w trakcie trwania wspólności majątkowej, ale wypłata wynagrodzenia nastąpiła już po jej ustaniu, wtedy środki uzyskane na tej podstawie wejdą do majątku osobistego małżonka świadczącego pracę. Te same zasady stosuje się do innych świadczeń oraz dochodów z działalności zarobkowej małżonka.
Wierzytelności z tytułu wynagrodzenia za pracę i z tytułu działalności zarobkowej – majątek osobisty
Do momentu wypłacenia wynagrodzenia (i in.), po stronie małżonka istnieje wierzytelność z tego tytułu względem pracodawcy / świadczeniodawcy i in. Wierzytelność ta wchodzi już jednak w skład majątku osobistego! Przy czym nie ma znaczenia, czy wierzytelność jest czy nie jest wymagalna.